Alcohol

Zwak en sterk alcoholischi1477476-1Dranken die minder dan vijftien volumeprocenten alcohol bevatten zijn licht-alcoholisch en worden ‘zwak alcoholisch’ genoemd. Dranken die meer dan vijftien volumeprocent alcohol bevatten zijn hoog-alcoholisch en worden ‘sterk alcoholisch’ genoemd. Door destillatie van een laag-alcoholische drank (of vloeistof) wordt een hoog-alcoholische drank ofwel een “gedistilleerd” verkregen, zoals whisky, cognac, rum en dergelijke. Ook likeur wordt tot de hoog-alcoholische dranken gerekend. Een hoog-alcoholisch drank wordt ook wel aangeduid als sterkedrank. Op de verpakking van alcoholische dranken staat het alcoholpercentage vermeld.

Alcohol als genotmiddel
Alcoholhoudende dranken zoals bier, wijn, likeur en jenever zijn een sociaal geaccepteerd genotmiddel. Alcohol wordt vanwege de fysiek verslavende eigenschappen ook wel tot de harddrugs gerekend.

Effecten en risico’s
Alcohol werkt primair op twee niveaus; het beïnvloedt de werking van het zenuwstelsel en het veroorzaakt andere lichamelijke effecten. Deze kunnen zowel direct optreden na inname van de drank, of op langere termijn verschijnen.

Directe effecten
Bij welke alcoholinname effecten optreden hangt af van verschillende factoren. Vrouwen zijn gevoeliger voor alcohol dan mannen, en wie geen alcohol gewend is, is gevoeliger dan een reguliere gebruiker. Onderstaande schaal is dus slechts een benadering.

1 glas: “Warm” gevoel, eerste merkbare verandering in gedrag
2 glazen: Het maximum waarbij iemand nog zonder strafbaar te zijn kan varen of autorijden, voor beginnende bestuurders is dit ¾ glas
3 à 4 glazen: Sterkere gedragsverandering
4 tot 9 glazen: “Aangeschoten” Remmingen verdwijnen meer en meer. Men praat gemakkelijker, maar concentratie en motoriek verdwijnen
10 tot 14 glazen: Dronkenschap. Lallen, waggelen, sterk verminderd reactievermogen, sterke ontremming, misselijkheid, braken
15 tot 20 glazen: Zeer dronken: grensloos, onbewust van eigen acties, risico op verhoogde agressiviteit. “Black-outs” kunnen voorkomen waardoor men later zich niets meer herinnert
20 glazen en meer: Sufheid, in slaap vallen. Risico van ademstilstand, coma, hartstilstand.

Effecten van alcohol
Bij hogere doseringen verminderen de concentratie en de motoriek. Bij mannen kan het leiden tot vermindering van de potentie.; bij zeer hoge doseringen treedt bewusteloosheid en ademdepressie op. Bij concentraties die maar even hoger zijn dan die waarbij bewusteloosheid intreedt kan ook de dood het gevolg zijn.

Daarnaast hebben alcoholisten en dronken mensen een veel grotere kans op (verkeers)ongevallen, en op overlijden door het stikken in braaksel of door verdrinking. Bij lage omgevingstemperaturen bestaat een verhoogd risico op onderkoeling omdat alcohol de bloedvaten verwijdt en men dus sneller zijn warmte verliest. Verder stolt het bloed minder snel. De combinatie van alcohol en sport is de verhoogde kans op blessures door slechtere coördinatie.

Ook mensen die maar weinig hebben gedronken hebben een vergrote kans om bij een verkeersongeval betrokken te raken. Dat is de reden waarom de wetgever in de meeste landen het besturen van een motorvoertuig onder invloed strafbaar heeft gesteld. In Nederland is een bestuurder met meer dan 0,5 promille alcohol in zijn bloed strafbaar. Wie minder dan 5 jaar een rijbewijs heeft, is een promillage van meer dan 0,2 al strafbaar.