Alcoholisten zijn geen losers.

Jarenlang werd hun leven beheerst door de zucht naar drank. Met alle gevolgen van dien. Met behulp van Anonieme Alcoholisten (AA) kwamen ze van hun drankverslaving af. ,,AA is onze redding geweest”, geven Cees en Wim onomwonden te kennen. Hoewel ze al geruime tijd niet meer naar de fles grijpen, voelen Wim en Cees zich verplicht om drankverslaafden te helpen. ,,Wij weten hoe het voelt en hoe moeilijk het kan zijn als alcoholgebruik je leven beheerst of dreigt te beheersen. Onze ervaringen delen we graag.”

ÉÉN VOORWAARDE

En dus schuiven ze wekelijks aan bij een AA-bijeenkomst, op een vaste locatie ergens in Leusden. Op deze avonden vinden lotgenoten steun bij elkaar door verhalen en ervaringen uit te wisselen. ,,Maar niks moet”, benadrukt Wim. ,,Alles is op basis van vrijwilligheid.” De enige voorwaarde die gesteld wordt, is dat de deelnemer nuchter moet zijn.

OVERWINNING

,,Wie komt heeft al een overwinning op zichzelf geboekt”, stelt Cees. ,,Ik weet uit ervaring dat de drempel hoog is. Afkicken is een lastig proces.” Wim: ,,Het betekent afstand doen van je beste vriend. Maar bij AA steunen we elkaar door dik en dun en alles blijft binnenskamers.” Cees: ,,Door elkaar hoop en kracht te geven proberen we ons gemeenschappelijk probleem op te lossen. Iedereen kampt met dezelfde gevoelens.

KNOP OMZETTEN

Het hulpprogramma van AA kent twaalf stappen. De belangrijkste stap: spreek uit dat je alcoholist bent. Wim: ,,Je moet jezelf niet voor de gek houden. Pas als je erkent dat je alcoholist bent kun je je verslaving terugdringen. Een verslaafde achter zijn vodden zitten heeft geen zin. Alleen de verslaafde zelf kan de knop omzetten.” Beiden geven ruiterlijk toe dat het een worsteling is geweest. ,,Maar uiteindelijk is het ons gelukt.

BESTE VRIEND

Ze dronken dagelijks. Wim: Bij thuiskomst van mijn werk of uit de kroeg liep ik linea recta door naar de koelkast om een flesje bier te pakken. Alcohol was jarenlang mijn beste vriend.” Dat gold evenzeer voor Cees. Hij was verslaafd aan de whisky. Het eerst glas had hij dikwijls al in de vroege ochtenduren te pakken. Dat ging vanzelf. Verder dronk hij graag likeurtjes. ,,Lekker voor na het eten. Nee, nooit eentje. Het waren er altijd meer dan één.

SLUIPMOORDENAAR

Wim vervolgt: ,,Een alcoholist kent geen maat. Alcoholisme is een sluipmoordenaar. Het is een ziekte waarbij je de realiteit uit het oog verliest. Ik ontwikkelde een onredelijk gedrag tegen mijn vrouw, tegen mijn kinderen, tegen wie dan ook. Ik werd een solist, plaatste me zelf buiten het gezin. Alles stond in het teken van de drank. Als mijn zoon nieuwe schoenen nodig had, vond ik dat grote onzin. Als ik door mijn vrouw gesommeerd werd naar huis te komen voor het avondeten, wanneer ik weer eens in de kroeg was blijven plakken, gaf ik daar geen gehoor aan. Ik had lak aan mijn omgeving. De drank had mij in de greep. Ik was de controle volledig kwijt.

EGOÏSTISCH

Cees knikt instemmend: ,,Je creëert je eigen eiland. Oog voor anderen heb je niet of nauwelijks. Dat je met je egoïstische gedrag veel leed veroorzaakt bij je naasten ontgaat je volledig. Je hebt het gewoon niet door.” Wim: ,,Leven met een alcoholist in huis is geen pretje. Vraag het mijn vrouw, vraag het mijn kinderen. Ze hebben mij vergeven, maar wat ik hen heb aangedaan zijn ze niet vergeten. Vanaf het moment dat ik serieus werk ging maken van mijn drankverslaving hebben we een dikke streep door het verleden gezet en zijn we ons op de toekomst gaan richten. Een nieuwe start.” Kort daarop: ,,Maar ik heb me wel moeten terugvechten in het gezin.

INKEER

Het moment van inkeer herinnert hij zich nog als de dag van gisteren. ,,Ik kwam thuis, liep naar de keuken om een flesje bier uit de koelkast te pakken en zag tot mijn grote ontsteltenis dat er nog slechts één biertje was. Ik ontplofte, was ziedend. In het bijzijn van mijn kinderen gooide ik demonstratief het laatste flesje bier leeg in de gootsteen. Ik kon er niet over uit dat de voorraad niet was aangevuld.” Vervolgt: ,,Na mijn woede-uitbarsting beet mijn zoon mij toe dat ik zijn vader niet meer was. Dat kwam aan als een mokerslag. Ik was er kapot van. Mijn vrouw, ook bij haar was een grens bereikt, maande mij om onmiddellijk hulp te zoeken bij AA. Ik moest en zou bellen. Aanvankelijk zei ik dat ik het de volgende dag zou doen, maar mijn vrouw bleef aandringen. Gelukkig maar.

APETROTS

Hij staat op, zet enkele stapjes in de woonkamer en zegt: ,,Met lood in de schoenen schuifelde ik aarzelend en bang naar de telefoon. Want ik wist: als ik de hulplijn van AA bel, ga ik mijn beste vriend, de drank, vaarwel zeggen.” Dat is inmiddels 35 jaar geleden. Wim merkt verheugd op: ,,Tot op de dag van vandaag ben ik van de drank afgebleven. Mijn zoon is apetrots op me.” Nee, in de kroeg komt hij niet meer. ,,Je moet het noodlot niet tarten. Straks met carnaval laat ik de bier-standjes links liggen. Ik mag dan al geruime tijd nuchter zijn, de verleiding ligt altijd op de loer. En ik weet: één biertje is teveel, tien te weinig.

ECHTSCHEIDING

Bij Cees was een dreigende echtscheiding het omslagpunt. ,,Mijn vrouw schoof op een gegeven moment het trouwboekje onder mijn neus en zei op dwingende toon: als je nu geen hulp gaat zoeken, ga ik bij je weg. Toen krabde ik mezelf wel even achter m’n oren.” Het dreigement miste zijn uitwerking niet. Cees meldde zich vlot na het voorval aan bij AA. Dat is nu twintig jaar geleden. En net als Wim, die hij bij AA heeft leren kennen en waaruit een vriendschap is ontstaan, is Cees van zijn drankverslaving af. De whisky laat hem koud. Zo ook de likeuren waar hij voorheen als een blok voor viel. ,,Drank doet me niets meer. Ik houd het tegenwoordig bij fris.” Zowel Cees als Wim zegt stellig dat deelname aan AA hun redding is geweest. Cees: ,,Door het hulpprogramma van AA te volgen hebben we ons leven weer op de rit gekregen.” Wim ten slotte expliciet, terwijl hij voor de tweede keer koffie inschenkt: ,,Alcoholisten zijn geen losers.”

(Op verzoek van de geïnterviewden zijn de namen Wim en Cees gefingeerd)