Een paar weken geleden stond ik in een gezellige après-ski tent in Oostenrijk te genieten van een heerlijke tonic in een mooi wijnglas met leuk gezelschap, totdat ik werd aangesproken met de vraag ‘wat drink jij nou?’ Dus ik antwoordde ’tonic’, ‘néé, wat zit erin?’, ‘Tonic,’ zei ik nogmaals. Met veel ongeloof volgde de volgende vraag: ‘Waarom drink jij alleen maar tonic?’ Ik bespeurde al enige irritatie bij mij, omdat ik merkte dat het gesprek een richting in ging waar ik eigenlijk niet heel veel zin in had. Eerst beantwoordde ik nog heel nonchalant ‘omdat ik dorst heb’. Gelach en met enige verbazing kwam die vraag waar ik al op zat te wachten: ‘hoezo drink jíj geen alcohol?’ Daar gaan we weer dacht ik..
‘Waarom drink jij niet?’
Tegelijkertijd merkte ik op dat deze gesprekspartner zelf al een aantal drankjes op had. Ik zei toen doodleuk tegen hem, met opgeheven stem: ‘in de afkickkliniek waar ik een paar jaar geleden zat, hebben ze tegen mij gezegd dat het voor mij een beter idee was om de rest van mijn leven maar geen alcohol meer te gaan drinken.’ En toen viel het gesprek stil… Eén en al ongemak aan de andere kant. ‘Hoe bedoel je precies, helemaal nooit meer een drankje,’ stamelde hij heel voorzichtig. ‘Als ik jou zo zie, kan ik me dat echt niet voorstellen,’ voegde hij eraan toe. Wat een raar antwoord dacht en ik vroeg door: ‘Hoezo niet?’ En zonder enige gene zei hij lachend; ‘Er staat chardonnay op je voorhoofd, en je straalt het ook uit.’ Ik stond met een mond vol tanden, beëindigde het gesprek rustig met een hakkelende zin ‘dat zal wel maar ik drink het dus niet’ en liep weg.
MEER VAN JAN
Tips om beter in slaap te vallenVideo afspelen
Na al die jaren ben ik dit soort gesprekken natuurlijk wel gewend. De gesprekken waar de ander zelf lekker staat te drinken, en waarbij ik merk dat de rem er vanaf is, zorgen wel voor ongemakkelijke situaties. Het valt mij op dat het vaak mensen zijn die zelf best goed innemen, die dit soort vragen dan stellen. Vaak zegt het iets over de persoon zelf, die met dit soort voor hem of haar relevante vragen komt. Het kan zo zijn dat de persoon bijvoorbeeld zelf een verstoorde relatie met alcohol heeft, en er achter wil komen of het misschien problematisch aan het worden is. Of dat ze bevestigd willen worden dat ze een prima relatie hebben met alcohol. En zo misschien hun eigen drank gebruik kunnen bagatelliseren of minimaliseren… Eigenlijk best een interessante dynamiek.
Alcohol is ook een drug
Ik ben niet vaak op een feestje geweest en dat ik de vraag kreeg, ‘hoezo neem jij geen lijntje?’ Of als ik naar buiten ga en er staan een paar mensen te blowen, dat de vraag komt ‘Waarom steek jij die joint niet aan?’ ‘Ga je naar een festival en neem je geen pilletje?’ Dit soort vragen komen mij minder bekend voor. Sterker nog, dit soort vragen voelen meteen ongemakkelijk en ongepast. Hoe kan het dan dat daar minder vragen over gesteld worden, en dat als je gewoon geen alcohol drinkt daar wel vaak een vraag over gesteld wordt?
Ik snap natuurlijk ook wel dat alcohol op elke hoek van de straat te verkrijgen is en dat het wat meer moeite kost om de dealer te bellen. Terwijl alcohol natuurlijk ook gewoon een drug is, alleen dat realiseren we ons vaak niet. In een maatschappij waarbij alcohol toch nog altijd sociaal geaccepteerd is, blijft het voor mij een tegenstrijdig gevoel dat ik mijn alcoholverslaving moet verdedigen naar anderen en uitleggen waarom ik niet drink.