De politie heeft in juni voor het eerst meer dan zesduizend meldingen van alcohol- en drugsgerelateerde overlast binnengekregen – ruim tweehonderd per dag dus.
Over de hele eerste helft van dit jaar zijn er dik 6 procent meer van zulke meldingen geweest dan in de eerste zes maanden van vorig jaar: ruim 28.000 in totaal. Dat gaat dwars tegen de algemene trend in: het totale aantal overlastmeldingen lag in het eerste halfjaar juist bijna 10.000 láger dan een jaar geleden, blijkt uit een analyse door deze site van cijfers die de politie maandag zelf heeft gedeeld.
Waar die opmerkelijke stijging vandaan komt, kan een woordvoerder van de politie niet zeggen: „We registreren niet onder welke omstandigheden die meldingen worden gedaan.”
Coffeeshops
Ook deskundigen tasten voor een groot deel in het duister. Ralph Mennes van onderzoeks- en adviesbureau Breuer & Intraval, die in opdracht van onder meer het ministerie van Justitie en Veiligheid kijkt naar de effecten van het sluiten van coffeeshops, weet in elk geval vrijwel zeker dat het aan die sector niet ligt: „De overlast rond coffeeshops ligt al jaren op hetzelfde niveau.”
Het weer lijkt in elk geval te hebben meegeholpen: in de eerste helft van 2022 waren er relatief weinig zomerse dagen, en viel een gemiddelde hoeveelheid neerslag. Dit jaar duurde het even voordat het warm werd, maar bleef het dat vervolgens ook: er waren bijna twee keer zo veel zomerse dagen als normaal. Die dagen viel er bovendien geen noemenswaardige neerslag. Warmer en droger weer betekent dat er meer mensen buiten zijn die overlast kunnen veroorzaken, en meer mensen die iets als overlast kunnen ervaren.
Alcohol
Wim van Dalen, directeur van preventiestichting Stap, ziet dat alcohol ook nog altijd een negatieve hoofdrol opeist, ‘ook omdat er nou eenmaal veel meer mensen alcohol gebruiken dan drugs’. Bovendien: „De problemen onder jongeren en jongvolwassenen gaan absoluut nog niet de goede kant op.”
De goede voornemens uit het Nationaal Preventieakkoord, die tot gevolg moeten hebben dat driekwart van alle jongeren in 2040 nog geen druppel gedronken heeft, en dat het alcoholgebruik onder minderjarigen naar nul gaat, hebben tot nu toe ook geen effect, constateert Stap in eigen onderzoek. ‘Het huidige alcoholgebruik ligt op hetzelfde niveau als toen dat akkoord gesloten werd.’
De gevolgen daarvan zie je niet alleen terug in de overlastcijfers, meent Van Dalen, maar ook in het aantal mensen dat met een slok op op de spoedeisende hulp belandt. Recente cijfers zijn er niet, maar vorig jaar becijferde kenniscentrum Veiligheid.nl dat er in 2021 maar liefst 6400 mensen onder invloed van alcohol of drugs bij een verkeersongeluk betrokken raakten en in het ziekenhuis belandden, een stijging van 71 procent in tien jaar tijd.
Alleen Limburg kent een daling
In bijna alle provincies is het aantal meldingen van overlast door drank en drugs overigens toegenomen, alleen Limburg kent een daling van 4 procent. In Drenthe en Utrecht zijn de cijfers vrijwel gelijk gebleven. Aan de andere kant staan Groningen en Flevoland, waar het aantal meldingen met bijna een vijfde is toegenomen. In het dichtbevolkte Zuid-Holland steeg het aantal meldingen in de eerste zes maanden van 6600 naar 7200.
Op gemeenteniveau valt juist op dat het niet alleen de dichtstbevolkte steden zijn waar veel overlast wordt gemeld. Rekening houdend met het aantal inwoner heeft Zandvoort de slechtste cijfers, vóór Groningen en Arnhem. Ook Roosendaal en Bergen op Zoom staan in de top tien, net als Heerlen.
Bron: AD